De relatie tussen de menopauze en alcohol

Drink je alcohol?

Het is een steeds vaker gestelde vraag en met goede reden. Het negatieve effect van alcohol valt namelijk niet te ontkennen als het regelmatig wordt geconsumeerd.  Als het om hormonen en alcohol gaat, is het de moeite waard om je ervan bewust te zijn welke invloed dit op je kan hebben. Een hormoonspecialist legt uit: “Alcoholgebruik verandert de manier waarop je lichaam hormonen produceert, metaboliseert en uitscheidt door de functie van bepaalde organen en klieren te beïnvloeden. Dit verergert de symptomen van de menopauze, versnelt het verouderingsproces en verergert de ernst van de kater”.  Als je weet wat alcohol met je hormoonspiegels doet, dan is het misschien raadzaam je lichaam een ​​pauze te gunnen van de alcohol.

Wat doet alcohol in je lichaam?

Wanneer alcohol het lichaam binnenkomt, gaat het via de dunne darm naar de bloedbaan, waar het in slechts vijf minuten naar je hersenen kan reizen en de activiteiten van chemische stofjes in de hersenen kan verstoren (aanmaak serotonine, dopamine, gaba etcetera). Ook beïnvloedt het bepaalde gebieden in de hersenen en vergemakkelijkt het weliswaar sociaal contact en ontspanning, maar zorgt het tegelijkertijd voor

• Coördinatieproblemen
• Temperatuur ontregeling
• Verslechterd spraakvermogen
• Verstoorde slaap
• Slecht voelen de dag erna 
• Vermoeidheid

Hoewel velen van ons bekend zijn met deze door alcohol veroorzaakte kenmerken, gebeurt er achter de schermen veel meer waar we niets vanaf weten. Alcohol heeft namelijk ook invloed op:

• De bijnieren – deze klieren produceren steroïde hormonen die helpen bij het reguleren van je metabolisme en bloeddruk, en ondersteunen ook het immuunsysteem en verschillende andere belangrijke functies.

• Vitamine C-niveaus – het lichaam moet putten uit een reserve aan antioxidanten en vitamine C om alcohol in het lichaam af te breken, waardoor je bij het regelmatig consumeren van alcohol waarschijnlijk een tekort krijgt, tenzij het wordt aangevuld via je dieet of met supplementen.

• Bloedsuikerspiegel – alcohol interfereert met de productie van insuline door het lichaam, een hormoon dat de hoeveelheid glucose in het bloed regelt. Omdat alcoholgebruik de aanwezigheid van glucose in het lichaam verhoogt, zorgt dit ervoor dat de bloedsuikerspiegel stijgt (dit kan het risico op diabetes type 2 en hyperglykemie doen toenemen bij mensen met reeds bestaande diabetes).

• Cortisolspiegels – terwijl alcohol aanvankelijk de cortisolspiegels verlaagt, waardoor stress tijdelijk wordt geremd, kan drinken na verloop van tijd de niveaus van dit hormoon verhogen. Ook “the day after” wanneer het lichaam zich terugtrekt aan de effecten van alcohol, merk je dat aan een verhoogde cortisolspiegel. Een verhoogd cortisol kan ervoor zorgen dat je je gestrest en angstig voelt, en het kan ook spijsverteringsproblemen, stemmingswisselingen, hoge bloeddruk, verminderde immuniteit en slechte slaap veroorzaken.

De relatie tussen de menopauze en alcohol

Vrouwen verwerken alcohol anders mannen. Vrouwen zijn over het algemeen kleiner en lichter dan mannen, hebben een lager vochtgehalte en een hoger vetpercentage. De concentratie alcohol in een vrouwenlichaam loopt daardoor sneller op en blijft langer hoog.

Daarnaast kan ook de overgang bij vrouwen invloed hebben op de opname van alcohol, doordat tijdens de overgang het vetpercentage toeneemt, terwijl het vochtgehalte afneemt. Een hoeveelheid alcohol die eerder weinig effect had, kan daarom na de overgang veel meer effect hebben en eerder leiden tot dronkenschap.

Een groot deel hiervan heeft te maken met de aanwezigheid van een enzym genaamd alcoholdehydrogenase (ADH), dat zich in de maag en de lever bevindt en verantwoordelijk is voor het metaboliseren van alcohol. Mannen hebben een hoge aanwezigheid van actieve ADH in hun maag vergeleken met vrouwen. Dit zorgt ervoor dat vrouwen meer alcohol in de bloedbaan opnemen, waardoor de intoxicatie toeneemt.

Bovendien beïnvloedt leeftijd de impact van alcoholontgifting bij vrouwen als gevolg van afnemende oestrogeenspiegels. Een lagere oestrogeenspiegel beïnvloedt de leverfunctie. Rest van die zin weghalen  In feite maakt dit vrouwen in de menopauze kwetsbaarder voor alcoholgebruik, want de lever kan de alcohol minder goed afbreken.

Menopauzeklachten worden verergerd door alcohol

Omdat de lever alcohol moet afbreken, en tegelijkertijd verantwoordelijk is voor het afbreken van oude hormonen, loopt dit proces uit de pas. De lever gaat het afbreken van alcohol eerst doen, en komt door overbelasting nauwelijks toe aan het afbreken van de oude hormonen. Hierdoor ontstaat een disbalans welke een verergering van de menopauze klachten kan veroorzaken, of een verergering van PMS klachten.

Anxiety

Angst en depressie zijn veel voorkomende symptomen van een hormonale disbalans en komen vaak voor bij vrouwen in de menopauze. Een drankje of twee lijkt een tijdelijke stemmingsboost lijken te geven als gevolg van de extra productie van het kalmerende GABA en de blokkering van het angst makende Glutamaat. Maar wanneer hierdoor de nachtrust slechter wordt, en de hormonale balans ook verslechtert, dan zijn de effecten van de “ontspannen wijntjes” al gauw omgeslagen in vermoeidheid en hormonale disbalans en een verhoogd cortisol (stress) en negatieve stemmingen.

Dit wordt ook wel 'hangxiety' genoemd, een nieuwe psychologische term die de angst of de stemmingswisselingen beschrijft die je ervaart tijdens een kater. Vrouwen in de (peri-)menopauze lopen meer risico op hangxiety. 

Alcohol, slaap en de menopauze

Slechts een paar glazen alcohol kunnen een ontspannend effect hebben. Maar het zorgt er helaas voor dat je niet zo diep slaapt of het stadium van snelle oogbewegingen (REM) niet bereikt. Dit betekent dat je de volgende ochtend minder scherp bent en meer stemmingswisselingen en prikkelbaarheid zult ervaren, evenals vermoeidheid overdag; Als dit een gewoonte wordt, kun je de langetermijneffecten van een slechte slaap in je dagelijkse leven gaan ervaren.

Wanneer je een keer een avondje uit gaat en wel wil drinken, wat kan je dan doen om de impact op je hormonen te helpen verminderen?

• De beste manier om de effecten van alcohol te minimaliseren is door eten tijdens het drinken. Drink daarnaast voldoende water tussendoor, iets wat een op sociale gelegenheid nog wel eens wordt vergeten!  
• Neem in de avond na het feestje een supplement dat de lever ondersteunt bij het afvoeren van afvalstoffen. 
• Begin de volgende ochtend met water en citroen om de lever te ondersteunen. 
• Maak een ochtendwandeling om de doorbloeding en afvoer toxines te stimuleren.
• Neem in de ochtend bij het ontbijt nog een supplement voor lever ondersteuning, en eet een ontbijt met zoveel mogelijk antioxidanten (vruchten). 
• Drink de hele dag voldoende water eventuele aangevuld met klein snufje Keltisch zeezout voor de elektrolyten.